Hulde aan onze pompiers

In 1679 teisterde een grote brand onze Sint-Pauluskerk. Vooral het westelijke deel was beschadigd, maar wat verderop ging ook het toenmalige kerktorentje in de vlammen op, het stond er ocharmen net geen 50 jaar. ‘Elk nadeel heb ze voordeel” zei een beroemde Nederlandse voetballer ooit en amper drie jaar later stond de 65 meter hoge barokke toren er die we vandaag nog kunnen bewonderen.

Zonder diplomaat Balthazar de Monconys konden we ons moeilijk voorstellen hoe de Antwerpse pompiers in de tweede helft van de 17de eeuw aan de slag gingen. We stellen ons een ambachtelijke blusmethode voor, met ladders en emmers water en dat zal vaak wel zo geweest zijn. Maar wanneer de Monconys Antwerpen bezoekt in 1663, ziet hij een blustoestel dat zijn mond doet openvallen van verbazing.
‘Het is een reservoir van zes voet lang’, zo schrijft hij in zijn reisverslag, ‘vier voet hoog en vier voet breed. Er zijn twee pompen op bevestigd die gekoppeld zijn aan een grote koperen buis, die in het midden staat. De pompen werken met een soort brancard, die op een as is gemonteerd. De ijzers van de brancard zetten de pompen in werking’. Monconys vindt zijn uitleg zelf wat warrig, dus voegt hij eraan toe: ‘U kunt dat beter zien op de schets’. Die tekening publiceren we dan ook met plezier. ‘Ze hebben ook lange ladders’ geven we u nog mee als toemaatje.

De reisverhalen van de Monconys uit 1695 bevatten een schat aan informatie over het leven in Europa in de tweede helft van de 17de eeuw. Tip van de dag: ook u kunt zijn verslagen gratis lezen op ‘Google books’. In de uitgave van 1695 gaat het vanaf pagina 100 over Antwerpen.