Reworked & Reimagined
De twee vlakken in de stofwand, verlaten door twee grootmeesters, krijgen in 2025 bijzondere aandacht van studenten van de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten in Antwerpen.
De studenten Vrije Beeldende Kunsten herinterpreteren De Geseling en De Kruisdraging. Hun werken op doek, papier of paneel ontdek je tussen de overige ‘13 Mysteries’ op de stofwand of in de pandgang en de kruiswegkapel.
De studenten van de afdeling In Situ nemen het brede gamma aan indrukken en sferen dat de Sint-Pauluskerk rijk is, onder handen. Wie zijn ze? Wat drijft hen? Wat is het verhaal achter hun kunstwerk? Ontdek het hier.
'In Situ'
Paul Müller (°1999) is geboren in Frankfurt am Main en groeide op in Seligenstadt, een oude stad met een overwegend barokke basiliek en tevens de geboorteplaats van Hans Memling (°1430). Memling verhuisde later naar Brugge, waar hij een van de belangrijkste schilders van de Nederlanden werd.
Onze Frankfurter studeerde Fotografie en Ruimtelijke Kunsten aan HfG Offenbach, Fine Arts aan Chelsea College London en sloot zijn studies in 2022 af met een masterdiploma van In Situ aan de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten Antwerpen. Sinds 2023 doceert hij bij In Situ waar hij momenteel een project van artistiek onderzoek naar kunst in de openbare ruimte begeleidt.
Zijn werk werd bekroond met prijzen, zoals de Duitse Prijs voor Jeugdfotografie en de artistieke prijs van de Fondation Horlait-Dapsens. Het wordt vooral getoond in groepstentoonstellingen of op festivals in projectruimtes en galeries in Duitsland, het Verenigd Koninkrijk, België en Luxemburg.
Tijdens de nocturne van 15 mei trad de installatie van Paul Müller in werking in de Sint-Pauluskerk, sindsdien is ze daar dagelijks te zien. Eenmaal per dag, rond 15u45, wordt op een hoogte van twintig meter mist in het schip van de Sint-Pauluskerk geïnjecteerd. De mist transformeert in een laaghangende wolk, die doet denken aan de hemelse wolken in de barokke iconografie van de kerk. Slechts even hangt ze daar, voordat ze na korte tijd oplost.
Paul Muller schrijft:
‘de hemelse wolk is een terugkerend motief in de barokschilderkunst, ook in de prominente schilderijen van de Rozenkranscyclus in de Sint-Pauluskerk. Als een bindmiddel tussen hemel en aarde daalt de wolk naar ons niveau. Ze doet dat nooit alleen, maar wordt vergezeld door engelen, putti of de Heilige Geest. De wolk ondersteunt de Hemelvaart van Christus en de Tenhemelopneming van Maria. In de katholieke liturgie verschijnt mist of rook in de vorm van gebrande wierook. Toen ik als kind een transcendente ervaring had door boven de wol
ken in de Zwitserse Alpen te wandelen, raakte ik gefascineerd door wolken in hun eigen landschap, dat de grens vormt tussen aarde en lucht. We komen dichter bij de hemel als we de wolken tot in de kerk laten zakken, een symbool voor ons verlangen om in deze sacrale ruimte dichter bij de hemel te zijn.’
Daan van Nunen (°2000), geboren in Beveren, België, is kunststudent aan de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten Antwerpen. Daan is geïnteresseerd in menselijk gedrag en sociale conditionering. Hij laat zich inspireren door ontmoetingen en instellingen en probeert deze ervaringen na te bootsen en uit te vergroten tot ze grenzen aan het absurde.
“Een kerk is als een kist: het bevat iets waardevols, iets kostbaars, iets dat bewaard moet blijven. Het beschermt iets fragiels, het bedekt en dient als een veilige schuilplaats. Bij het zien van een schatkist, een transportkist of een doodskist ontstaat er een gevoel van nieuwsgierigheid naar de inhoud. Net zoals wanneer je voor een gesloten kerk staat, wetende dat ze uitpuilt van schitterende taferelen.
Wanneer je in een kerk bent, staat de buitenwereld stil. Je bent afgesloten en omringd door verhalen van lijden en afzien. Een verstikkende overweldiging neemt het over, haast claustrofobisch, alsof je je in een krappe ruimte bevindt: een kist.
Dit gevoel van afgeslotenheid en kwetsbaarheid vormt de kern van het werk dat in Sint-Paulus wordt gepresenteerd. Zeven kisten werden verspreid in een kloostergang, zodat bezoekers zich rond de sculpturen kunnen bewegen en ze van dichtbij kunnen ervaren. Levensgroot en gedragen door benen, alsof iemand zich in de kist bevindt. Afgesloten van onze wereld, maar nog steeds kwetsbaar door hun gedeeltelijke bedekking”.
Gabriel Siams (°1996, Rio de Janeiro, Brazilië) is een transmediale kunstenaar wiens werk gevormd wordt door zijn vroege ervaringen in religieuze omgevingen, waar hij werd blootgesteld aan de kracht van symboliek en de potentie ervan voor subversie. Deze vormende ervaring vormt een centraal punt in zijn artistieke praktijk, die de relaties onderzoekt die geconstrueerd worden door oude symboliek, waarvan sommige dateren uit de pre-christelijke tijd en nog steeds aanwezig zijn in de hedendaagse cultuur.
Siams onderzoekt ook de mogelijkheden voor transformatie van materialen, momenten van transitie en toestanden van onbepaaldheid; het tussenliggende, het ambigue, het kneedbare. Door middel van installatie, fotografie, bewegend beeld, performance en geluid neemt zijn praktijk verschillende vormen aan, tussen narratief en documentair, maar zonder zich aan de ene of de andere vorm te conformeren.
Siams heeft tentoongesteld bij instellingen zoals De Singel, Culturgest, BoCA Biënnale en MAAT (Museum voor Kunst, Architectuur en Technologie). Zijn werk is vertegenwoordigd in publieke en private collecties in Zuid-Amerika en Europa.
Madonna’s Runway is een geluidsinstallatie met een herhalend geluid van hoge hakken dat weerklinkt door het interieur van de Sint-Pauluskerk. Het werk verwijst naar de afwezigheid van voeten in de sculpturen van de biechtstoelen— een bewuste keuze, met uitzondering van de engelen.
Er wordt gefluisterd dat er een plaatselijke vergadering van hoge geestelijken een duidelijk onderscheid tussen zaligverklaarden en heiligverklaarden wensten te zien in de gebeeldhouwde voorbeeldfiguren. Engelen hadden als boodschappers vleugels en voeten nodig om zicht efficiënt te kunnen bewegen tussen hemel en aarde. Ook de heiligen kregen voeten. De dominicaanse zaligen – bij het beeldhouwen van de biechtstoelen nog zaligen, maar vandaag heiligen – kregen echter geen voeten. De dominicanen beslisten daarom dat geen enkele heilige van de biechtstoelen voeten zou krijgen, enkel de engelen.
'Vrije Beeldende Kunsten'
William de Muynck (°2000) is een kunstschilder gevestigd in Antwerpen. Opgegroeid in Italië voltooit hij momenteel zijn studies aan de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten in Antwerpen. Hij werkt voornamelijk met olieverf. Hij baseert zijn werken veelal op mythologische thema’s en beweegt zich tussen figuratie en abstractie, waarbij hij zich vooral richt op composities met meerdere figuren. Zijn werk wordt gekenmerkt door emotionele intensiteit en compositorische experimenten.
De Muynck heeft goed geluisterd naar de boodschap van de vijftien mysteriën en bestudeerde aansluitend aandachtig De Geseling van Peter Paul Rubens. Hij heeft voor zijn werk de kern van het schilderij van Rubens overgenomen, samen met enkele opvallende details: Christus en de geselaar links, het weggetrokken lendendoek van Christus, het geselkoord in de hand van de geselaar links. Van de hond heeft William De Muynck een vervaarlijk beest gemaakt en komaf gemaakt met de brave herdershond op het werk van Rubens.
Die elementen heeft hij verwerkt in een figuratief abstract schilderij, waarop de secundaire figuren, net als bij Rubens, rond Christus lijken te bewegen. De beulen en soldaten aan de rechterkant zijn herleid tot hun brutaliteit en lelijkheid. De van pijn kronkelende Christus toont net zoals bij Rubens een zeer bebloede rug. Het vage halo boven het hoofd van Christus op het schilderij van de barokke meester is vervangen door een stralend persiflage van een doornenkroon, als deel van de nakende bespotting in het naast hangende werk in de serie.
De Muynck heeft in zijn werk respectvol de essentie van de scène overgebracht. De kleuren die hij gebruikt beklemtonen de status van de figuren op het doek, van de bebloede en bespotte Christus, tot de bijna clownesk geklede beulen aan de rechterzijde.
Izabella Kawycz (°2004) is een jonge schilderes uit Warschau, Polen, die in Antwerpen woont. Ze is in deze stad bachelorstudente aan de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten. Izabella maakt vooral olieverfschilderijen, soms gecombineerd met andere technieken. De werken die Izabella vandaag maakt zijn veelal figuratief. Ze werkt zowel vanuit observatie – het maken van studies van de natuur – als met modellen. Door te combineren met fantasierijke composities creëren haar schilderijen een zekere vervorming en surrealistische landschappen. De kunstenares werkt vaak met digitale collages tijdens de uitvoering van haar schilderijen. De belangrijkste onderwerpen in haar werk zijn afbeeldingen van lichamen die in interactie staan met de omringende landschappen. Meer specifieke voorbeelden zijn terugkerende reflecties en herhalingen in de compositie en de nadruk op beweging. Izabella Kawycz streeft ernaar schilderijen te maken die een overtuigende realiteit bieden, maar de toeschouwer toch met twijfels achterlaten.
De Kruisdraging (een seconde eerder) van Izabella Kawycz neemt ons mee op het pad van de getormenteerde Christus. Gedesoriënteerd is Hij bijna letterlijk niet meer van deze wereld. De zonsverduistering nadert, donkere wolken pakken zich samen boven Golgotha. Christus strompelt door een desolaat landschap. Op de horizon schuifelen drie onherkenbare figuren, zijn het veroordeelden, soldaten, beulen?
Izabella Kawycz toont wat er mogelijk gebeurde, enkele tellen voordat Christus onder het kruis bezwijkt, zijn moeder ontmoet en Simon van Cyrene hem komt bijstaan. Vanaf dan neemt Antoon Van Dyck het over, het werk van Kawycz is zijn De Kruisdraging, maar net iets ervoor.
Kawycz presenteert een rauwe versie van het verhaal. Christus wordt driemaal getoond, van rechts naar links. Aan de rechterkant is Hij een geslagen figuur, Hij probeert zich nog overeind te houden. Vervolgens zien we Hem in twee fasen bezwijken, we horen bijna de pijnkreun als we kijken naar de middelste figuur. Op het einde gaat Hij door zijn knieën en denken we aan wat er vervolgens gebeurt op het schilderij van Van Dyck.
De desoriëntatie van Christus op dit schilderij uit zich door de richting die Hij loopt. De figuren op de achtergrond bewegen zich naar rechts, naar boven. Christus lijkt de verkeerde richting uit te lopen, ook tegen de richting van de 15 mysteriën in. Het lijkt of Kawycz inspiratie heeft gevonden in de schetsen van Van Dyck voor diens Kruisdraging, waar pas later in zijn creatieproces de links-rechts richting tot stand kwam die we kennen van het schilderij.
Nieuwsbrief
We verzenden een wekelijkse nieuwsbrief met activiteiten en informatie over Sint Paulus.
